Çocuk Gelişimcisi:

 

Çocuk gelişimi alanında eğitim veren fakülte ve yüksekokullardan sağlık lisansiyeri olarak mezun olan; çocukların sağlıklı bir ortamda yaşayabilmelerinin sağlanması ve yaşam kalitelerinin artırılabilmesi için; doğumdan itibaren ergenlik dönemi sonuna kadar zihinsel, dil, motor, öz bakım, sosyal ve duygusal gelişim alanlarında, çocuğu gelişimsel açıdan değerlendirerek, çocuk sağlığı izleminde rol alan, destekleyici, gelişimsel programlar ile çocuğa, aileye, profesyonellere ve topluma hizmet sunan, sağlık hizmetlerinde çalışan meslek mensubudur.

 

 

 

 

 

 

a) Gebelikten başlayarak aileyi çocuğun gelişimine yönelik bilgilendirir ve destekler, -Gebelik süresince gerek hekim tarafından yönlendirilen gerekse ailenin başvurusu ile görüşme başlatır.-Görüşme sıklığını anne adayı ve ailenin gereksinimine göre düzenler. -Görüşme içeriği öncelikle anne adayının bebekle sağlıklı iletişim ve bağ kurması, aile üyelerinin bebekli yaşama uyum sağlaması, varsa kardeşlerin bebeğin doğumuna hazırlanmasında uygun tutumların oluşturulması odaklı yürütülür. -Görüşme amacı anneyi bebeğin gelişimi açısından sağlıklı gebelik yaşamı ve yenidoğan dönemine hazırlamaktır. İşlem basamakları dendiği için acaba üstteki format daha mı iyi?? Gebelik süresince öncelikle anne adayının bebekle sağlıklı iletişim ve bağ kurmasına, aile üyelerinin bebekli yaşama uyum sağlamasına, varsa kardeşlerin bebeğin doğumuna hazırlanmasında uygun tutumların oluşturulmasında rehberlik eder. Anneyi bebeğin gelişimi açısından sağlıklı gebelik yaşamı ve yenidoğan dönemine hazırlar.

 

b) Doğumdan itibaren ergenlik döneminin sonuna kadar çocukların; zihinsel, dil, motor, öz bakım, sosyal ve duygusal gelişim alanlarını kendi alanı doğrultusunda değerlendirir, - Yenidoğandan 18 yaşına kadar olan çocukları hekim ya da aile isteği ile görür. - Bilişsel, dil, motor, davranışsal, sosyal ve duygusal alanları değerlendirmek için gelişimsel/psikometrik testler kullanır. - Aile ile klinik görüşme yapar. - Görüşme sonuçlarını gerekli kurul ve komitelere rapor halinde sunar. Yenidoğan döneminden 18 yaş sonuna kadar gelişim alanlarını gelişimsel, psikometrik, eğitsel ölçeklerle ve informal yöntemleri kullanarak değerlendirir. Görüşme sonucunu raporlar, gerekli kurul ve komitelere sunar.

 

c) Gelişimsel değerlendirmeye bağlı olarak çocuğun gereksinimlerine ilişkin gelişimsel hedefleri planlar, Değerlendirme sonucuna göre gelişim gecikmesi, riskli bebek/çocuk ve sağlam çocuk kapsamında izlenen çocuklar ve aileleri için uygun gelişimsel, davranışsal, eğitsel hedefler oluşturur.

 

d) Planlanan gelişimsel hedefler çerçevesinde çocuğun gereksinimlerine yönelik gelişim destek programlarını hazırlar, uygular, değerlendirir, rapor hazırlar ve izler. Çocuk sağlığı izleminde tıbbi ve gelişimsel değerlendirme sürecinde aile ve çocuğa uygun gelişimi destekleyici program hazırlar, bu programı yürütür, raporunu tutar ve izler. Gerekirse yalnızca çocuğun gelişimini destekleyici ev ortamı düzenlenmesinde aileye öneri programı hazırlar ve izler.

 

e) Çocukların değişen performans, ilgi ve gereksinimlerini belirlemek amacıyla gelişimini belirli aralıklarla izler. Çocuk Gelişimci, çocuğun tıbbi süreci ile ilişkili olmaksızın gereken durumlarda çocuğun gelişimini izler. Sağlık kontrolü gerekli olmasa bile gelişimsel izlemi sürdürür. Gelişim alanlarındaki performansını değerlendirerek, geçmiş performans düzeyi ile karşılaştırır, değişen ilgi ve gereksinimlerini ortaya koyar, ailenin beklentilerini belirler. Elde ettiği formal ve informal bilgiler doğrultusunda programı yeniden düzenler.

 

f) Çocuk sağlığı izlemlerinde çocuğun gelişimine uygun ortamın hazırlanmasında aile ve ilgilileri bilgilendirir, destekler ve izler. Çocuk Gelişimci, çocuğu izleyen diğer sağlık çalışanları ile işbirliği içinde çocuğun gelişimini olumlu ya da olumsuz etkileyebilecek çevresel koşulları (ev, hastane, okul vb.) inceler. Gelişimi en üst düzeyde destekleyici koşulların oluşturulmasında öneriler sunar. Aileyi çocuğa uygun ortam konusunda bilgilendirir, ortamın düzenlenmesinde etkin rol üstlenir.

 

g) Gelişim geriliği belirlenmiş çocuklara “erken müdahale programı” başlatır. Gelişimsel değerlendirme sonucunda “gelişim geriliği” saptanmış çocuklara gelişim becerileri, uyku, yeme davranışı, ev ortamı ve iletişim becerilerini içeren ayrıntılı bir “erken müdahale programı” hazırlar, programı yürütür ya da yürütülme aşamalarını kontrol eder. Erken müdahale programı çocuğun gerektiğinde özel eğitim kurumuna başlatılma rehberliğini de içerir.

 

h) “Riskli bebek ve çocuk” izlemlerinde etkin rol alır ve gelişimi destekleyici ve izleyici çalışmaları yürütür. Prematüre doğum başta olmak üzere sosyal dezavantajlı ortama kadar çocukların gelişimini tehdit eden risk faktörlerini belirler, ekibi bilgilendirir, aileyi koruyucu ve önleyici önerilerle izleme alır. Erken dönemde gelişimi destekleyici çalışmaları başlatır.

 

i) Tedavi alan çocukların hastalık, tedavi ortamı ve/veya tedavi süreci ile ilgili hazırlayıcı, uyum sağlayıcı çalışmaları yürütür. Çocuk Gelişimci, muayene olacak ya da tedavi altındaki çocuklara ve ailelerine yönelik “hastaneye hazırlayıcı eğitim” çalışmaları yapar. Yatarak tedavi alan çocukların hastane yaşantısına ilişkin kaygılarını azaltıcı ve duygusal gelişimlerini destekleyici çalışmalar planlar, yürütür.

 

j) Çocuk gelişimi ile ilgili materyallerin tasarımını planlar ve yapar. Çocuk Gelişimci, sağlıklı ve güvenli oyuncak, oyun, yazılı materyal gibi çocukların gelişimlerini destekleyici materyalleri tasarlar, tasarlanmasına danışmanlık yapar. Uygun materyal seçiminde ailelere ve sağlık çalışanlarına rehberlik eder.

 

k) Üstün ve özel yetenekli olan; öğrenme güçlüğü olan; zihinsel yetersizliği; dil ve konuşma, görme, işitme, ortopedik, nörolojik, genetik, psikiyatrik, metabolik hastalığı; dikkat eksikliği-hiperaktivite bozukluğu; duygusal ve davranış bozukluğu olan çocukların ve ailelerin gereksinimlerine yönelik gelişim destek programlarını hazırlar, uygular, değerlendirir, rapor hazırlar ve izler. Çocuk Gelişimci, üstün ve özel yetenekli, özel öğrenme güçlüğü, zihinsel yetersizliği ,dil ve konuşma gecikmesi, görme- işitme yetersizliği, ortopedik, nörolojik, genetik, metabolik, psikiyatrik hastalığı (dikkat eksikliği-hiperaktivite bozukluğu, duygusal ve davranışsal bozukluğu, yaygın gelişimsel bozukluğu) olan çocukların gelişimsel ve psikometrik ölçümlemelerini yapar. Ailelerinin gereksinimlerini formal ve informal değerlendirme araçları ile belirler. Gelişimsel açıdan uygun ev/kurum/okul merkezli destek programları önerir, hazırlar ve uygular, izlemini yapar. Değerlendirme ve izlem sonuçlarını gerekli kurul ve komitelere sunar.

 

l) Özel gereksinimi olan çocuklarla ilgili rapor kurulları ve komisyonlarda görev alır. Çocuk Gelişimci, özel gereksinimli çocuklar ve ailelerinin hakları ve gereksinimleri ile ilgili özel eğitim kurullarında değerlendirme sonuçlarını sunar, aile ile ilgili bilgi verir, eğitim seçenekleri planlar.